Danh mục kiểm kê Di sản văn hóa phi vật thể
DANH MỤC KIỂM KÊ
DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ
Nghề dệt Nha Xá
1. Phân loại di sản: Nghề thủ công truyền thống
2. Không gian địa lý:
Làng dệt Nha Xá tại thôn Nha Xá xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, nằm bên tả ngạn sông Hồng ngay dưới chân cầu Yên Lệnh nối liền hai tỉnh Hưng Yên và Hà Nam.
3. Thời gian tổ chức: Thực hành dệt là công việc được diễn ra hàng ngày nhất là những lúc nông nhàn của người dân thôn Nha Xá.
4. Chủ nhân di sản: Người Việt (Kinh) tại Nha Xá, làng Nha Xá có 230 hộ, với gần 800 nhân khẩu, trong đó có khoảng 350 lao động chính, chiếm 90% hộ dân tham gia dệt
5. Nhận diện di sản:
Nghề dệt Nha Xá có lịch sử lâu đời, sản phẩm dệt nơi đây có tiếng là đẹp và bền nhân dân trong vùng còn lưu truyền câu ca:“Lụa Nha Xá, Cá sông Lảnh”. Nghề dệt lụa ở Nha Xá cho đến những năm đầu của thế kỷ 20 vẫn chủ yếu làm bằng thủ công. Mặt hàng dệt của Nha Xá gồm nhiều loại như: Săm, vặn, lượt, lụa, lĩnh, săn tum, đũi nhưng nổi tiếng nhất vẫn là lụa và đũi.
Thương hiệu lụa Nha Xá đã nức tiếng từ bao đời nay, những thước lụa được người dân Nha Xá sản xuất ra được đánh giá cao về chất lượng, màu sắc và thẩm mỹ vì thế trải qua hàng trăm năm tồn tại, người dân trong làng vẫn duy trì nghề dệt truyền thống của cha ông.
Để có được một sản phẩm dệt hoàn thiện người thợ dệt phải trải qua nhiều công đoạn quy trình phức tạp từ: Chọn tơ, nhập tơ, quay tơ, đưa ra ống mắc tơ, quay dọc rồi mới đưa qua máy dệt. Có được hàng mộc rồi, người thợ lại đem ra tẩy chuội, nhuộm màu, rồi cán khô nữa mới xong xuôi. Mỗi công đoạn đều có cách làm riêng, rất kỳ công và tinh xảo, đòi hỏi người thợ lành nghề phải có kinh nghiệm, sự quan sát tinh tường và chú tâm nhất. Trong công đoạn nhuộm và tạo màu người nghệ nhân Nha Xá có những bí quyết riêng để tạo mầu đẹp và không bị phai bạc màu. Tạo hoa văn khi nhuộm cũng là một bí quyết luôn được các gia đình giữ gìn, công đoạn này đòi hỏi người thợ phải có sự am hiểu và kinh nghiệm pha chế màu chuẩn.
Nhờ có sự tỉ mẩn, chuyên tâm cùng với đôi bàn tay tài hoa và những bí quyết nhà nghề riêng mà sản phẩm dệt của Nha Xá mang tính đặc trưng và tinh hoa của làng nghề truyền thống mà không nơi nào có được, một làng nghề thủ công truyền thống có tiếng của cư dân Sơn Nam Hạ.
Tags
kiểm-kê-di-sảnhà-namVIỆN VĂN HÓA NGHỆ THUẬT QUỐC GIA VIỆT NAM
Giấy phép số 348/GPSĐBS-TTĐT do Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử
Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 09/07/2015
Người chịu trách nhiệm chính: PGS. TS. Bùi Hoài Sơn
Địa chỉ: 32 phố Hào Nam - quận Đống Đa - Hà Nội
ĐT: (84-24) 38569162 - (84-24) 35111095 Fax: (84-24) 35116415
Email: info@vicas.org.vn Website: http://vicas.org.vn
Ghi rõ nguồn "VICAS" khi phát hành lại thông tin từ website này
